نهی‌ازمنکر پرهزینه «عیاری»
گوهر سینمای اجتماعی، نقد وضعیت ناعادلانه است تا از این رهگذر با عیان‌ساختن زشتی‌ای که به آن عادت کرده‌ایم به بهبود مناسبات انسانی کمک کند. چندروزی است مساله نمایش فیلم «خانه‌پدری» به نویسندگی و کارگردانی «کیانوش عیاری» به مساله نخست عده ای تبدیل شده و پی‌درپی به‌همراهی دووب‌سایت متعلق به جناح موسوم به اصولگرایان بر تنور این آتش دمیده می‌شود. تمام قصه فیلم بر آشکارکردن زشتی هنجار ناموس‌پرستی در برابر خداپرستی استوار است. براساس آموزه‌های حضرت محمد(ص) پیامبر که درود خدا بر او باد هیچ‌چیز به اندازه شریک قایل‌شدن برای خداوند، قبیح و منکر نیست! مخالفان این فیلم، نخست مدعی شدند که فیلم خشن است و مخالفت‌شان ناشی از ترویج خشونت این فیلم است؛ ادعایی که با تماشای فیلم به‌زودی رنگ می‌بازد. چراکه تنهاوتنها یک‌صحنه که آن هم ضرورتی است برای آشکارساختن رفتاری نابخردانه و پلید. در نظریه‌های روانشناسی نمایش فیلم‌های خشن را باعث کاهش انباشتگی روانی فرد می‌دانند چراکه فرد با همذات‌پنداری، تخلیه روانی می‌شود از دیگرسو همین نظریه‌پردازان روانشناسی تاکید می‌کنند که در شرایط نابرابری‌های اجتماعی نظیر فقر و بیکاری نمایش فیلم‌های خشونت‌آمیز یا فیلم‌هایی که مرگ و رنج آدمیان را به عنصری دم‌دستی تقلیل می‌دهد، می‌تواند موجبی باشد برای الگوبرداری و افزایش خشونت؛ آنچه درباره فیلم خانه پدری اصلا قابل ظن هم نیست. کیانوش عیاری از جمله فیلمسازان اجتماعی است که فیلمسازی را در مرکز سینمای آزاد فیلمسازی از اواخر دهه٤٠ آغاز کرده و همچنان با سبک و امضای خودش آثاری سینمایی با گرایش واقع‌گرایی اجتماعی را فارغ از سویه سیاسی دنبال می‌کند. فیلم‌های «بودن یا نبودن»، «سفره ایرانی»، «بیدارشو آرزو» و این تازه‌ترین اثر «خانه پدری» گواه همین نگاه ناب اجتماعی کیانوش عیاری است! اما آنچه به‌تازگی جناح موسوم به اصولگرایان در مخالفت با نمایش این فیلم عنوان می‌کند ترویج خشونت نیست بلکه بهانه‌ای که برای جلوگیری از نمایش این فیلم بهره می‌بردند، نقد تاریخ نسلی از مردان ایرانی است که به سوءظنی حق و عدالت را وامی‌نهند و برای خدای ناموس‌شان قتل عزیزشان را رقم می‌زنند! اگر فشار جناح یادشده را نه سیاسی به معنای سنگ‌اندازی در چرخ گشودگی فرهنگ و هنر دولت قلمداد نکنیم آیا نگرانی دیگری در عرصه منکرات مهم‌تری نظیر بی‌عدالتی اقتصادی، فساد مالی گریبان دستگاه‌های دولتی و فقر طبقه زحمتکش حقوق‌بگیر در این سالیان نبوده که اینگونه در برابر فیلمی اجتماعی رگ غیرت‌شان بیرون زده است و همه حرف‌هایشان را در تحدید و تهدید عرصه فرهنگ و هنر خلاصه کرده‌اند! اینجاست که باید دعا کرد و امیدوار بود تا مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد برای حفظ موقعیت‌شان عدالت و حق را قربانی نکنند و بر سنت مولاعلی بر استواری بر حق تاکید کنند هرچند به عملی‌شدن تهدید استیضاح و عزل!
SeyyedMohsenHashemi.com